وبلاگ تکی

اصول طراحی نمای ساختمان : معمارانه فکر کنید

می خواهید مثل یک معمار به طراحی نما بپردازید؟ اگر چنین قصدی دارید، باید بدانید یک معمار در طراحی نما به چه نکاتی اهمیت داده و به کدام اصول پایبند است. همچنین باید بدانید چگونه از نقاط قوت نما به بهترین شکل در جهت طراحی استفاده کنید. طراحی نما یک پروژه منحصر به فرد است که به خودی خود گستردگی زیادی داشته و نکات بسیاری را در بر می گیرد.

برای طراحی یک نمای ایده آل، اصول زیادی وجود دارند که باید حتما مد نظر قرار داده شوند. بسیاری از این اصول دقیقا همان دلایلی را شکل می دهند که در موفقیت یک معمار طی طراحی نما تاثیرگذارند. اگر می خواهید از دید معمارانه به روند طراحی نما نگاه کنید، بهتر است ابتدا با کلی ترین اصول طراحی نما آشنا شوید.

۱. استفاده از متریال مناسب

برای رسیدن به یک نمای خوب، یکی از مهم ترین موارد انتخاب متریال مناسب است. کیفیت و جنس متریال مورد استفاده در نما می تواند تا حد زیادی بر زیبایی آن تاثیر بگذارد. زیباترین طرح ها، حتی اگر توسط بهترین معماران طراحی شده باشند، در صورتی که در اجرای آن ها از متریال مرغوب و مناسبی استفاده نشود، در نهایت به شکست در ایجاد یک نمای ایده آل منجر خواهند شد. البته مسلما کیفیت طراحی یک نما در اولویت بالاتری نسبت به متریال انتخابی قرار می گیرد، اما به هر حال در هنگام اجرا این متریال است که تعیین می کند کیفیت نمای طراحی شده تا چه سطح به واقعیت بپیوندد.

۲. رعایت تناسب رنگ

تناسب رنگ از دیگر شروطی است که یک نما را به مطلوبیت می رساند. انتخاب رنگ های تشکیل دهنده نما و به خصوص تناسب این رنگ ها با یکدیگر از نکاتی است که در حین طراحی باید مد نظر قرار داده شود. این یعنی شما نمی توانید ابتدا یک نما را به طور کامل از مرحله طراحی گذرانده و سپس به سراغ انتخاب رنگ های مناسب برای اجرا بروید. رنگ یکی از بارزترین ویژگی های بصری یک نما است و اگر به درستی و با دقت و تناسب انتخاب نشود، می تواند کیفیت بصری بهترین طرح ها با مرغوب ترین متریال ها را به کلی محو کند. نرم افزارهای طراحی سه بعدی، امروزه به شما این امکان را می دهند که تناسبات رنگی را در کنار بسیاری از موارد دیگر، پیش از اجرای طرح در نظر گرفته و به صورت واقعی در نظر بگیرید.

۳. پیوستگی عناصر به کار رفته

پیوستگی باید در کل ظاهر نما دیده شود. این بدان معنا نیست که تمام قسمت های نما باید به یک شکل طراحی و اجرا شوند؛ بلکه به این نکته اشاره می کند که یک فرم کلی باید در طراحی قسمت های مختلف در نظر گرفته شده و در تمامی آن ها اجرا شود. به عبارت دیگر یک نمای پیوسته نمایی خواهد بود که بتوان آن را به عنوان یک کل دید و نه مجموعه ای از فرم های پراکنده که هر کدام ساز مخصوص به خود را می زنند.

۴. به کار گیری یک ریتم مشخص

یک نمای زیبا و متعادل، دارای ریتم است. ریتم در یک نما به این معناست که عناصر تشکیل دهنده شکل نما باید دارای یک نوع نظم و ترتیب باشند. این نظم و ترتیب باید در خطوط، صفحات و احجام به کار رفته در نما دیده شود. حتی فضاهای خالی به کار رفته در نما نیز شامل این موضوع می شوند. ریتم، همان طور که از اسمش بر می آید، تکرار عناصر با یک نظم تعیین شده و در جهتی است که همه قسمت ها از لحاظ بصری همخوانی داشته باشند. ریتم به یک نما سازماندهی بصری می دهد و از پراکندگی و ناخوانایی فرم های به کار رفته جلوگیری می کند. به عبارت دیگر، ریتم انسجام عناصر به کار رفته در قالب یک ساختار سازمان یافته بصری است.

۵. استفاده از یک عنصر شاخص

یکی از بخش های نما می تواند به عنوان نقطه شاخص آن در نظر گرفته شده و طراحی آن در جهتی صورت گیرد که آن را در مقایسه با فرم دیگر قسمت های نما برجسته سازد. معمولا با در نظر گرفتن یک عنصر شاخص، توازن و تعادل کمرنگ تر شده و از همین رو بخش مورد نظر در مرکز توجه قرار می گیرد. طراحی این عنصر یا بخش شاخص باید به نحوی صورت گیرد که در عین ایجاد تمایز و برجستگی، همخوانی و تناسب آن با فرم کلی نما حفظ شود. استفاده از یک عنصر شاخص، با هدف ایجاد تاکید در یکی از قسمت های نما انجام می شود تا به این شکل یکنواختی طرح از بین رفته و جذابیت بصری بیشتری ایجاد شود.

۶. شفافیت بصری نما

شفافیت بصری در یک نما به معنای استفاده از پنجره های بیشتر است. یک نمای صلب، با حجم خشک و خشن خود، مسلما نمی تواند جذاب و مطلوب واقع شود. پنجره ها جزو آن دسته از عناصر به شمار می روند که در طراحی نما، نقش ایجاد کننده شفافیت را بر عهده دارند و به تناسب تعداد و وسعت روزنه های موجود، از صلبیت بنا می کاهند. وجود پنجره در یک نما ضرورت زیادی دارد. نحوه طراحی این پنجره ها، محل قرارگیری و ریتم آن ها از نکاتی است که باید در رابطه با طراحی نما مد نظر قرار داده شود. عناصر شفاف در صورتی می توانند تاثیر خود را بر نمای ساختمان اعمال سازند که در مکان درست و با طراحی مناسب به کار برده شوند.

۷. حفظ سادگی در طراحی

یکی از نکاتی که باید در هنگام طراحی نما به خاطر داشت، عدم استفاده از عناصر متعدد و پراکنده است. به کار گیری عناصر زیاد در طراحی، نما را شلوغ و ناخوانا کرده و زیبایی آن را تحت الشعاع قرار می دهد. عناصر تشکیل دهنده نما باید به میزان متعادل و با حفظ اصل سادگی طراحی و اجرا شوند. یک نمای ساده، اگر دارای حداقل عناصر نیز باشد، در صورت تناسب و کیفیت طراحی می تواند به مراتب زیباتر از نمای نامفهومی با عناصر در هم ریخته، متعدد و بسیار جلوه کند. هر چه نما ساده تر طراحی شود، عناصر به کار رفته تاثیر بیشتری بر کیفیت بصری خواهند گذاشت.

۸. اجرای نورپردازی موثر

نورپردازی یکی دیگر از نکات مهمی است که طراحی یک نما را تحت تاثیر قرار می دهد. یک نما، گرچه در طول روز می تواند با یک طراحی مناسب از کیفیت بصری زیادی برخوردار باشد، در هنگام شب برای داشتن یک جلوه زیبا نیازمند نورپردازی مطلوب است. نورپردازی باید همراه با طراحی صورت گیرد. همه عناصری که به عنوان شاخصه های نما در نظر گرفته می شوند، باید در طراحی نحوه نورپردازی نیز منظور شده و با دقت بسیار نوپردازی شوند. نورپردازی بخشی از طراحی نماست و نباید جدا از آن در نظر گرفته شود. این یعنی شما نورپردازی را به این جهت انجام می دهید که بر خصوصیات بصری نما تاکید کنید و نه این که خود نورپردازی را به رخ کشیده و نما را نادیده بگیرید.

یک نمای زیبا معرف یک ساختمان ایده آل است. نمای ساختمان دقیقا همان بخشی است که در سطح شهر به عنوان یک عنصر تاثیرگذار در زیبایی نقش ایفا می کند و از این رو طراحی آن حائز اهمیت است. برای طراحی یک نمای ایده آل، باید حداقل شروط و اصول را به کار گرفته و با اطلاعات کافی به سراغ ایده پردازی بروید تا به بهترین نتیجه برسید.

منبع: پویانو